خلوت دل

بیماری ام اس

بیماری ام.اس (مولیتپل اسکلروزیس) یکی از شایعترین بیماریهای سیستم اعصاب مرکزی (مغز و نخاع) می باشد. این بیماری در اثر تخریب غلاف میلین ایجاد می شود. میلین غلافی است که فیبرهای عصبی را احاطه می کند و در انتقال سریع امواج عصبی نقش بسیار مهمی دارد.

در حالت طبیعی با وجود این غلاف امواج عصبی سریع منتقل شده و حرکات موزون و هماهنگ بدن حاصل میشود.

در بیماری ام.اس این غلاف عصبی تخریب می شود. بدین ترتیب امواج عصبی از مغز به خوبی منتقل نمی شود و علایم مختلف بیماری ام.اس ظاهر می شود.
در مناطقی که میلین تخریب شده است پلاک هایی ظاهر می شود.

چه کسانی به بیماری ام.اس مبتلا می شوند؟

خانمها بیشتر از آقایان در معرض این بیماری هستند به طوریکه نسبت ابتلا زنان به مردان به میزان 3 به 2 می باشد. بیماری ام.اس بیماری افراد جوان است به طوریکه متوسط شروع بیماری بین 33-29 سالگی است. از طرفی ممکن است این بیماری افراد را از 10 تا 59 سالگی درگیر کند.

نکات سریع

- بیماری ام اس یک بیماری پیش رونده سیستم عصبی است که هنوز درمان قطعی برای آن پیدا نشده است.
- حدود 5/2 میلیون نفر بیمار مبتلا به ام اس در سراسر جهان وجود دارد.
- زنان بیشتر از مردان گرفتار می شوند.
- بیماری ام اس شایعترین بیماری سیستم اعصاب مرکزی در افراد جوان است.
- چهار نوع بیماری ام اس وجود دارد : خوش خیم ، بدخیم ، عودکننده –فروکش کننده ، پیش رونده ، پیش رونده اولیه.
- در بیماری ام اس میلین احاطه کننده فیبرهای عصبی تخریب می شود.
- با اینکه علت دقیق بیماری ام اس نامشخص است اما محتمل ترین علت آن تخریب غلاف میلین در اثر یک فرآیند التهابی خودایمنی است .
- بیماری ام اس یک بیماری ارثی نمی باشد اما نقش ژنتیک در آن بخوبی شناخته شده است.
- بیماری عصبی ام اس مسری نمی باشد.
- بیماران مبتلا معمولا در سنین 20 تا 40 سالگی تشخیص داده می شوند .
- به ندرت این بیماری در افراد زیر 12 سال و بالای 55 سال دیده می شود.
- بیماران مبتلا ، علایم بسیار متفاوتی دارند.
- هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد اما درمانهای موجود در تغییر روند بیماری مؤثر هستند.

علت بیماری ام.اس

علت دقیق این بیماری هنوز شناخته نشده است. مطالعات وسیعی در این زمینه در سراسر دنیا در حال انجام است.
تخریب غلاف میلین احتمالاٌ در اثر پاسخ غیر طبیعی سیستم ایمنی بدن می باشد. علت این عملکرد غیر طبیعی سیستم ایمنی هنوز به خوبی شناخته نشده است. احتمالاًٌ چندین عامل مختلف در این روند دخالت دارد که عبارتند از : عفونت ، ژنتیک ، استرس ، نقص ایمنی و عوامل محیطی.

انواع بیماری ام.اس

سیر بیماری ام.اس غیر قابل پیش بینی است. برخی از بیماران سیر خوش خیمی دارند ، در حالیکه برخی از بیماران دیگر سیر سریعاٌ پیش رونده دارند که منجر به ناتوانی آنها می شود. اکثر بیماران مبتلا به ام.اس در بین این دو طیف قرار دارند. با اینکه بیماران مختلف علایم بسیار متفاوتی دارند اما به طور کلی با توجه به سیر بیماری ، این بیماری چهار نوع مختلف دارد :

1- ام.اس پیش رونده –فروکش کننده :
در این نوع ام.اس ، حمله های غیر قابل پیش بینی ظاهر می شوند. حملات ممکن است به صورت ظاهر شدن علایم جدید یا تشدید علایم قبلی باشد.طول مدت حملات متغیر است. (روزها یا ماهها) و بهبودی کامل یا نسبی دیده می شود. بعد از این حملات بیماری به مدت چندین ماه یا چندین سال خاموش است.

2- ام.اس خوش خیم :
در این نوع ام.اس ، یک یا دوحمله با بهبودی کامل دیده می شود.باگذشت زمان در این نوع ام.اس سیر پیش رونده یا ناتوانی دائمی دیده نمی شود. بیماری ام.اس زمانی در این دسته قرار می گیرد که بیمار بعد از 10 تا 15 سال از حمله اول ، ناتوانی بسیار اندکی داشته باشد. با توجه به حملات اولیه، ممکن است این نوع ام.اس ابتدا در دسته عود کننده – فروکش کننده قرارگیرد.

3- ام.اس پیش رونده ثانویه :
در برخی از بیماران مبتلا به نوع عود کننده – فروکش کننده ، احتمال ایجاد ناتوانی پیش رونده وجود دارد. ناتوانی اغلب به دنبال حملات رخ می دهد.

4- ام.اس پیش رونده اولیه :
در این نوع ام.اس حملات واضحی وجود ندارد. بیماری به تدریج شروع شده و به آرامی پیشرفت می کند.

علایم بیماری ام.اس

علایم بیماری ام.اس بسیار متغیر است. این علایم بسته به اینکه چه منطقه ای از سیستم اعصاب مرکزی گرفتار شده ، متفاوت است. الگوی بیماری ام.اس از هر فردی به فرد دیگری متفاوت است. این علایم حتی در یک فرد خاص در طول سیر بیماری تغییر می کند.

علایم شایع این بیماری شامل :

1- اختلالات بینایی : تاری دید ، دو بینی ، اپتیک نوریت ، حرکات غیر ارادی و سریع چشم و به ندرت از دست دادن کامل بینایی.

2- اختلالات تعادل : لرزش ، عدم تعادل در راه رفتن ، سرگیجه ، ضعف و کرختی اندامها ، اختلال در انجام حرکات موزون.

3- سفتی عضلات

4- اختلالات حسی : گزگز و مور مور ، احساس سوزش ،بی حسی و درد.

5- اختلالات تکلم : صحبت کردن آهسته ، تغییر حالت تکلم ، کشیدن کلمات و اختلال بلع .

6- خستگی

7- مشکلات مثانه و اختلال در اجابت مزاج:
- اختلالات مثانه شامل : تکرر ادرار ، فوریت در ادرار کردن، دفع ناقص مثانه یا دفع غیر ارادی.
- اختلالات اجابت مزاج شامل : یبوست و به ندرت بی اختیاری.

8- مشکلات جنسی : ناباروری ، کم شدن میل جنسی.

9- حساسیت به گرما : گرما در بسیاری از موارد باعث تشدید علایم می شود.

10- اختلالات شناختی : اختلال در حافظه کوتاه مدت ، اختلال در تمرکز و قدرت تصمیم گیری.

باید توجه داشت که برخی از این علایم واضح هستند ولی برخی دیگر از علایم مثل خستگی ، اختلالات حافظه و تمرکز برای اطرافیان آشکار و قابل درک نمی باشد

سیر بیماری ام.اس

سیر بیماری در افراد مختلف متفاوت است . باید توجه داشت که درصد بالایی از بیماران مبتلا به ام.اس زندگی کاملاٌ طبیعی را دنبال می کنند

تشخیص بیماری ام.اس

در حال حاضر ام . آر . آی دقیق ترین روش برای تشخیص بیماری ام.اس می باشد. باید توجه داشت که سایر بیماریها هم می توانند علایم بیماری ام.اس را تقلید کنند.
هیچ تست آزمایشگاهی، علامت یا یافته کلینیکی واحدی برای تشخیص بیماری ام.اس وجود ندارد.

درمانهای موجود برای بیماران مبتلاء به ام . اس

بااینکه درمان قطعی برای بیماری ام . اس وجود ندارد ، اما برخی داروها جهت بهبود علایم و سیر بیماری شناخته شده است :

داروهایی که سیر بیماری را تغییر می دهند :

*

Glatiramer acetate ( Copaxone s® )
*

Interferon beta-1a ( Avonex ® )
*

Interferon beta-1a ( Rebif ® )
*

Interferon beta-1b ( Betaseron ® or Betaferon ® )
*

Mitoxantrone ( Novantrone ® )

داروهایی که جهت بهبود حملات حاد بیماری استفاده می شود :

*

Dexamethasone ( Decadron ® )
*

Methylprednisolone ( Depo-Medrol ® )
*

Prednisone ( Deltasone ® )

درمانهای علامتی بیماری :

گرفتگی عضلات :

*

Baclofen ( Lioresal ® )
*

Clonazepam ( Klonopin ® or Rivotril ® )
*

Dantrolene ( Dantrium ® )
*

Diazepam ( Valium ® )
*

Gabapentin ( Neurontin ® )
*

Tizanidine ( Zanaflex ® )

لرزش :

*

Clonazepam ( Klonopin ® or Rivotril ® )
*

Isoniazid ( Laniazid ® )

خستگی :

*

Amantadine
*

Fluoxetine ( Prozac ® )
*

Modafinil ( Provigil ® )
*

Pemoline ( Cylert ® )

اختلالات عملکرد مثانه :

*

Ciprofloxacin ( Cipro ® )
*

Desmopressin ( DDAVP Nasal Spray ® )
*

Imipramine ( Tofranil ® )
*

Methenamine ( Hiprex , Mandelamine ® )
*

Nitrofurantoin ( Macrodantin ® )
*

Oxybutynin ( Ditropan ® )
*

Oxybutynin : extended release formula ( Ditropan ® )
*

Phenazopyridine ( Pyridium ® )
*

Propantheline bromide ( Pro-Banthine ® )
*

Sulfamethoxazole ( Bactrim® or Septra ® )
*

Tolterodine ( Detrol ® )

اختلالات عملکرد روده :

*

Bisacodyl ( Dulcolax ® )
*

Docusate ( Colace ® )
*

Docusate mini enema ( Therevac Plus ® )
*

Glycerin ( Sani-Supp supository ® )
*

Magnesium hydroxide ( Phillips Milk of Magnesia ® )
*

Mineral oil
*

Psyllium hydrophilic mucilloid1 ( Metamucil ® )
*

Sodium phosphate ( Fleet Enema ® )

اختلالات جنسی :

*

Alprostadil ( Prostin VR ® )
*

Alprostadil ( MUSE ® )
*

Papaverine
*

Sildenafil ( Viagra ® )

درد :

*

Amitriptyline ( Elavil ® )
*

Carbamazepine ( Tegretol ® )
*

Clonazepam ( Klonopin® or Rivotril ® )
*

Gabapentin ( Neurontin ® )
*

Imipramine ( Tofranil ® )
*

Nortriptyline ( Pamelor® or Aventyl ® )
*

Phenytoin ( Dilantin ® )

اختلالات روحی ، روانی و شناختی :

*

Bupropion ( Wellbutrin ® )
*

Fluoxetine ( Prozac ® )
*

Paroxetine ( Paxil ® )
*

Sertraline ( Zoloft ® )
*

Venlafaxine ( Effexor ® )

سرگیجه :

*

Meclizine ( Antivert ® or Bonamine ® )

حساسیت به گرما و خارش متناوب :

*

Hydroxyzine ( Atarax ® )

تهوع و استفراغ :

*

Meclizine ( Antivert ® or Bonamine ® )


برگرفته از سایت http://www.irmss.org
به امید پیدا شدن راه حل درمان این بیماری